De maand november staat geheel in het teken van positief opvoeden. Hoe kan ik kinderen een veilige, stabiele en liefdevolle omgeving bieden en wat is nu eigenlijk positief opvoeden? Wij hebben Janine Ligtvoet van praktijk “Tred” uitgenodigd om op dinsdag 3 november jl. hierover wat te komen vertellen. Janine is naast verpleegkundige ook gediplomeerd Triple P (positief pedagogisch programma) opvoedcoach en biedt met haar praktijk opvoedingsgerichte hulp bij opvoeden.

Zowel alle vraagouders als onze gastouders waren van harte welkom op deze avond. Er waren enkele vraagouders, maar ook zeker door onze gastouders werd de lezing goed bezocht! Het werd een erg informatieve avond. Om iedereen die er niet was toch een impressie te geven van wat er verteld is volgt hieronder een samenvatting.

Ouderschap

Ouderschap is mooi, fantastisch en iets dat je nooit had willen missen. Waarheid? Ouderschap is veeleisend, frustrerend en kost enorm veel energie. Waarheid? Beide stellingen zijn waar. Het is inderdaad mooi en plezierig, maar tegelijkertijd ook niet gemakkelijk. Wij als ouders en/of verzorgers (hier bedoelen wij in dit geval ook onze gastouders mee) hebben de belangrijke taak om de “nieuwe generatie” groot te brengen. Opvoeden wordt vooral in de praktijk geleerd en uiteraard gebeurt dit met vallen en opstaan. Er is niet één goede manier van opvoeden. Jij als ouder/verzorger bepaald wat je je kind wilt aanleren. Daarbij reageert niet ieder kind hetzelfde op een bepaalde manier van opvoeden. Kijk wat bij jou en bij je kind past.

Positief opvoeden

Positief opvoeden is een manier van opvoeden die erop gericht is om de ontwikkeling van kinderen te bevorderen. Het houdt in dat je het gedrag en de emoties van kinderen op een rustige, opbouwende en niet kwetsende manier benaderd. Goede onderlinge communicatie en positieve aandacht staan hierbij voorop. Eigenlijk kijk je steeds naar het positieve en denk je vooruit om problemen/nare situaties te voorkomen. Je maakt gebruik van de dagelijkse dingen om je kinderen te laten leren en ze te motiveren hun best te doen.

Uitgewezen is dat kinderen die opgroeien met een positieve opvoeding meer kans hebben om succesvol te zijn op school, vrienden te maken en lekker in hun vel te zitten. Ze lopen minder kans om gedrags- of emotionele problemen te ontwikkelen.

Ook ouders/verzorgers hebben profijt van positief opvoeden: ze hebben meer vertrouwen in hun rol als opvoeder, zijn minder depressief en gestrest én hebben minder conflicten over de opvoeding met hun partner. Best wel wat redenen om het eens uit te proberen, toch?

 

Vijf belangrijke aspecten van positief opvoeden

Zorg voor een veilige en stimulerende omgeving

Elk kind moet de zekerheid hebben dat hij/zij zich veilig kan voelen zowel thuis als op school. Zorg dat je altijd weet waar je kind is en met wie.
Daarnaast hebben kinderen ook een stimulerende omgeving nodig waar zij wat kunnen beleven en ontdekken. Hierdoor doen zij nieuwe ervaringen op en kunnen zij hun vaardigheden ontwikkelen. Door lekker te spelen, te ontdekken en actief bezig te zijn vervelen kinderen zich niet en hebben minder kans om ongewenst gedrag te vertonen.

Jij als ouder/verzorger kunt in een veilige, stimulerende omgeving ook meer ontspannen.

Tips om je kind wat te leren over veiligheid:

• Leer je kind de verkeersregels.
• Zorg voor extra bescherming bij bijvoorbeeld fietsen, paardrijden of skaten.
• Ben alert op de veiligheid rondom de school. Help je kind goed wegwijs te worden en spreek voordat je ’s ochtends vertrekt duidelijk af wie je kind na schooltijd ophaalt.
• Persoonlijke veiligheid: leer je kind dat het gevaarlijk kan zijn om met vreemden te praten, dat hij/zij nooit met iemand mee moet gaan of iets aan mag nemen van iemand die hij niet kent. Soms wordt er gebruik gemaakt van een wachtwoord zodat kinderen weten of ze iemand kunnen vertrouwen.

Leren door positieve ondersteuning

Stimuleren en positieve ondersteuning biedt kinderen de mogelijkheid om nieuwe vaardigheden te leren en te ontwikkelen. Als ouder/verzorger dien je steeds aanwezig en beschikbaar te zijn voor je kinderen. Dat betekent niet dat je steeds rondom je kind hoeft te zijn (je kind van 7 ziet je aankomen….), maar wel dat je beschikbaar bent als hij/zij je hulp, zorg of aandacht nodig heeft. Als je kind naar je toekomt en aandacht vraagt, onderbreek dan waar je mee bezig bent en maakt tijd vrij. Stimuleer hem/haar wel om zelf dingen op te lossen of uit te proberen.

Tips voor het scheppen van een ondersteunende omgeving:

• Maak tijd voor je kind. Kinderen voelen zich gewaardeerd als ze merken dat jij als ouder/verzorger graag tijd met hen doorbrengt. Regelmatige, korte momenten van positieve aandacht zijn belangrijk.
• Praat op een vriendelijke toon tegen je kind en met de rest van de gezinsleden.
• Klets met en luister naar je kind. Vraag hoe zijn/haar dag was en luister écht naar zijn/haar verhalen.
• Deel jouw ervaringen, vertel over jouw dag. Door open en eerlijk met elkaar te communiceren bouw je een hechte relatie op.
• Laat zien dat je van ze houdt. Kinderen horen graag dat je van ze houdt en hebben dit ook nodig.
• Complimenteer je kind. Kinderen vinden het bijna altijd fijn om geprezen te worden. Prijs gericht, dat wil zeggen dat je concreet en duidelijk benoemt wat je prettig vindt aan het gedrag van je kind. Bijvoorbeeld: “Fijn dat je zo rustig speelde terwijl ik aan de telefoon was.”
• Geef je kind aandacht. Dit kan bijvoorbeeld door een glimlach, een knipoog of een duim. Kinderen vinden het fijn als ouders volgen waarmee ze bezig zijn. Als je kind iets leuks doet, kijk er dan bewust naar en zeg er iets over.
• Maak gebruik van spontane leermomenten. Als een kind naar je toekomt voor informatie of hulp, is hij/zij meestal gemotiveerd om te leren. Grijp zo’n gelegenheid aan om je kind nieuwe dingen te leren (spontaan leren).
• Betrokkenheid bij school. Help je kind met leren, ga naar ouderavonden of wellicht kun je een bijdrage leveren aan een vrijwillige activiteit op school.

Aansprekende discipline

Aansprekende discipline houdt in dat je consequent en snel reageert op ongewenst gedrag. Je kind leert zo om gewenst gedrag te gaan laten zien. Belangrijk is om kalm te blijven en voorspelbare “consequenties” te gebruiken.

Discipline helpt kinderen om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen daden. Discipline bijbrengen lukt het beste als de dagelijkse leefwereld voorspelbaar en overzichtelijk is, met veel aandacht voor goed gedrag.

Enkele tips voor aansprekende discipline:

• Denk en plan vooruit. Voorkom onnodig haasten door spullen van tevoren klaar te leggen.
• Zorg voor afleiding in situaties waarin er voor je kind weinig te beleven is.
• Stel twee of drie eenvoudige basisregels op.
• Prijs goed gedrag van je kind.
• Houdt toezicht en kijk naar je kind.
• Negeer kleine overtredingen, geef pas weer aandacht als het kind iets anders (lees iets leuks) doet.
• Maak gebruik van je stem. Als je een kind corrigeert blijf dan rustig, ga naar hem/haar toe en spreek hem/haar streng toe. Gebruik geen stemverheffing, want daarmee leert je kind dat schreeuwen de manier is om iets voor elkaar te krijgen.
• Spreek, als je kind zich misdraagt, hem/haar meteen aan. Controleer of hij/zij de regel wel kent.
• Geef duidelijk en rustig instructies.
• Als je kind niet luistert, stop dan de activiteit of het spel dat de oorzaak van het probleem is. Help de activiteit na een onderbreking weer op gang om je kind de kans te geven het ditmaal wel goed te doen.
• Gebruik “stilzitten” om een instructie kracht bij te zetten. Stilzitten is een korte, milde en effectieve maatregel om kinderen gewenst gedrag aan te leren. Neem je kind even opzij, zodat hij/zij korte tijd stil kan zitten op een door jou uitgekozen plek. Zodra een kind de vastgestelde tijd rustig is geweest, mag hij/zij weer verdergaan met met zijn/haar bezigheid of spel.
• Gebruik time-out voor ernstiger ongewenst gedrag. Een time-out is een positieve disciplineringsmaatregel. Het voorkomt dat jij als ouder/verzorger tegen een onwillig kind gaat schreeuwen of met straf gaat dreigen. Kortom, dat je uit je slof schiet….
• Een time-out werkt hetzelfde als stilzitten. Het enige verschil is dat je je kind nu apart zet in een andere ruimte. De deur mag in principe best open blijven, al werkt het soms beter om de deur te sluiten omdat het kind de ruimte probeert te verlaten. Net zoals bij stilzitten werkt een korte time-out vaak beter dan een lange.

Realistische verwachtingen

Als wij te veel van onze kinderen verwachten of te vroeg bepaalde dingen eisen, kunnen er problemen ontstaan. Verwacht niet dat je kind altijd beleefd is of altijd goed meewerkt. Elk kind maakt fouten (en dat mag ook!) en doet dat meestal niet expres.

Suggesties ter controle of je verwachtingen realistisch zijn:

• Kijk kritisch naar wat je van je kind verwacht. Veel regels betekend ook veel kansen voor je kind om deze te overtreden. Zijn al deze regels echt nodig? Soms kun je ook besluiten dat bepaald gedrag eigenlijk helemaal niet zo’n probleem is. Is je kind oud genoeg om te begrijpen of te doen wat je verwacht?
• Vraag andere ouders (familieleden of vrienden) wat voor ervaringen zij hebben en wat zij verwachten van hun kind(eren).
• Wat verwacht school voor gedrag?
• Wat verwacht je van jezelf als opvoeder? Het is prima om je best te doen, maar de perfecte ouder bestaat niet! Wees niet te streng voor jezelf, iedereen maakt fouten en leert hiervan.

Goed voor jezelf zorgen

Ouderschap en de opvoeding is makkelijker als je goed voor jezelf zorgt. Elke ouder heeft behoefte aan bijvoorbeeld vriendschap en ontspanning en daar moet tijd en ruimte voor zijn.

Suggesties die erbij kunnen helpen om goed voor jezelf te zorgen:

• Evenwicht tussen werk en gezin. Wees wat werk betreft realistisch in je verwachtingen. Grote werkdruk en te hoge verwachtingen van jezelf leveren stress op. Evenals zorgen over goede kinderopvang. Zorg dus voor een betrouwbare en flexibele kinderopvang (uiteraard hebben de vraagouders van Welkom Kind hieraan reeds gehoor gegeven ;)).
• Bestrijd storende gedachten. Wees bewust van de momenten waarop je “over je toeren” raakt vanwege het gedrag van je kind. Benoem de negatieve (storende) gedachten die je hierover hebt en vooral dan wat jij ziet als oorzaak van het probleem, bijvoorbeeld: “dat doet hij expres om mij te ergeren.” Probeer zulke gedachten om te buigen naar meer realistische gedachten zoals: “misschien verveelt hij/zij zich als ik zit te bellen. Ik kan hem/haar beter iets te doen geven.”
• Werk samen als een team. De opvoeding verloopt een stuk makkelijker als ouders en eventuele andere verzorgers (gastouders?) met elkaar samenwerken en elkaar steunen. Je kind weet waar hij/zij aan toe is wanneer de manier van discipline goed af is gestemd met andere opvoeders.

Meer informatie over Janine Ligtvoet en haar praktijk

Meer informatie over Positief Opvoeden

Uiteraard mag ook in deze nieuwsbrief Pippo niet ontbreken. Slapen staat deze maand centraal in Pippo.

Goed slapen?!?!

Dat wens je alle kinderen toe, maar die wens lijkt niet altijd uit te komen. Uit onderzoek blijkt dat van de kinderen van 2 tot 10 jaar 32% praat in de slaap, 31% nachtmerries heeft, 28% ’s nachts wakker wordt en 23% moeilijk in slaap valt. De Pippo van deze maand gaat o.a. over de rituelen bij het slapengaan.

Lekker slapen, hoe doe je dat?

Maak van het slapengaan een ritueel:een vaste opeenvolging van gebeurtenissen (bijvoorbeeld van gordijnen dicht, knuffels te slapen leggen, tandenpoetsen en naar de wc gaan tot voorlezen en de nachtzoen).Het wordt een herkenningspunt dat een kind vertrouwen geeft.

Liever geen warm bad of stoeien: dat heeft eerder een opwekkend effect.

Peuters en kleuters zijn wel eens bang om naar bed te gaan. Het gaat dan vaak om separatieangst. Maar het kan ook gaan om angst voor fantasiefiguren en bang zijn in het donker. Een kind moet vertrouwen leren krijgen in zijn bed.Knuffels, slaaprituelen, een nachtlampje en een open slaapkamerdeur geven een veilig gevoel.In ernstiger situaties kan het nodig zijn dat je een kind belooft dat je regelmatig komt kijken (bijvoorbeeld om het kwartier). Die bezoekjes kunnen kort zijn en je bouwt ze geleidelijk af.

Adviezen van het centrum van Jeugd en Gezin:

• Probeer je kind iedere avond op dezelfde tijd naar bed te brengen.
• Doe van te voren geen wilde spelletjes.
• Zeg van te voren dat het bijna bedtijd is.
• Zeg het duidelijk op het moment dat het bedtijd is. Je kind moet weten dat je het meent.
• Ga niet over het tijdstip in discussie. Je kind moet het gevoel hebben dat ‘naar bed gaan’ er gewoon bijhoort.

Waarom slapen?

Goed slapen is in de eerste 10 jaar van een leven van groot belang. Als een kind diep slaapt, worden groeihormonen afgescheiden. En tijdens het slapen gebeurt er in de hersenen heel veel: ervaringen die zijn opgedaan, worden verwerkt: het geheugen rijpt, maar ook de oplettendheid, het leren en het begrijpen. Kortom: slapen zorgt voor groei op veel verschillende terreinen.

Wist u dat een kind tussen 2-4 jaar zo’n 13 uur slaap nodig heeft? En kinderen tussen 6-8 jaar wel 11 uur?

Speel & Leerbrief November Slaap lekker…Veel kinderen in de gastouderopvang slapen nog overdag. Maar je hebt als gastouder ook te maken met het slapen thuis. Een kind dat niet goed slaapt, is moe als het naar de opvang komt en vraagt daarom extra aandacht. Slaapt een kind slecht in de opvang, dan kan dit voor spanning zorgen tussen jou en het kind en tussen jou en de ouder (bv. je wijt de slaapproblemen aan hun aanpak).
Hoe wordt er – zowel thuis als in de gastouderopvang – omgegaan met het slapen? Zijn de bedrituelen van thuis en de gastouderopvang op elkaar afgestemd? Hoe wordt het kind in bed gelegd? Hoe wordt gereageerd als het niet wil inslapen of doorslapen? Zijn er verschillen tussen jouw aanpak en de aanpak van de ouders?
Overigens is alleen aandacht voor het moment van inslapen niet genoeg. Goed slapen begint op de wakkere momenten. Het vertrouwen dat het kind heeft in jou, in de omgeving en in zichzelf bepaalt mee of het al dan niet goed slaapt. Daarom is een positieve interactie met het kind even belangrijk als je concrete aanpak van het slaapgedrag.